พระสมเด็จฯ๒๓

สมเด็จฯวัดระฆัง

พิมพ์ใหญ่ กรอบกระจก

              พระสมเด็จฯวัดระฆัง พิมพ์ใหญ่ กรอบกระจก เป็นพระที่ตัดด้านข้างทั้ง ๔ ด้านเกินเส้นบังคับพิมพ์ ทำให้องค์พระ เส้นซุ้ม และกรอบบังคับพิมพ์ ลอยเด่นอย่างเป็นอิสระ จึงมีขนาดใหญ่กว่าแบบพิมพ์อื่นที่ตัดชิดเส้นบังคับพิมพ์ มีขนาดความกว้าง ๒.๖ ซ.ม.สูง ๓.๘ ซ.ม.

              เอกลักษณ์ของพระสมเด็จฯพิมพ์นี้ อยู่ที่เส้นบังคับพิมพ์ค่อนข้างหนา ด้านขวาองค์พระเป็นเส้นคู่วิ่งลงมาจากขอบบน เส้นในชนเส้นซุ้มบริเวณฐานที่ ๒ เส้นนอกวิ่งเลยลงมาชนกับกรอบล่าง ส่วนเส้นบังคับด้านซ้ายวิ่งลงมาจากด้านบนแล้วเบียดเข้ากับเส้นซุ้มบริเวณฐานชั้นที่ ๒ เส้นซุ้มครอบแก้วส่วนบนทั้งสองด้านค่อนข้างได้สัดส่วน พื้นในกรอบผนังด้านนอกสูงกว่าผนังภายในเส้นซุ้ม สำหรับด้านหลังของพระองค์ที่นำมาลงไว้นี้ เป็นหลังกระดาน เกิดจากการปาดจากด้านซ้ายไปขวา ขอบกระดานหรือวัสดุที่ใช้ปาดไม่ราบเรียบเสมอกัน จึงทำให้เกิดร่องเป็นระยะ

              ส่วนสภาพผิวเนื้อขององค์พระ ส่วนนอกสุดทั้งด้านหน้าและด้านหลัง มีการลงรักน้ำเกลี้ยงมาแต่เดิม เนื้อพระด้านหน้าแตกร่องระแหง เกิดจากขั้นตอนการตากสภาพอากาศร้อนกว่าปกติจึงดูดซับความชื้นได้ค่อนข้างมาก เมื่อนำมาลงรัก ผ่านกาลเวลาผิวรักหลุดร่อนออกไป เหลือติดค้างอยู่ภายในร่องจึงเห็นรอยรานอย่างชัดเจน ส่วนด้านหลังไม่ได้รับผลกระทบจากไอแดด เนื้อพระจึงไม่มีรอยแต่อย่างใด มีเพียงรอยรั้งด้านข้างองค์พระบางส่วน ซึ่งเกิดขึ้นจากการยุบตัวของเนื้อพระนั่นเอง

              พระสมเด็จฯวัดระฆัง พิมพ์ใหญ่กรอบกระจก จัดเป็นพระที่สวยงามได้สัดส่วน ปัจจุบันพบเห็นการทำเลียนแบบค่อนข้างมาก แต่มีความแตกต่างจากของเดิม เนื่องจากความหนึกนุ่ม รอยพรุนปลายเข็ม และธรรมชาติของพระเนื้อผงที่มีอายุเกินศตวรรษยังทำได้ไม่เหมือน อย่างไรก็ดี ในพระสมเด็จฯพิมพ์นี้ บางองค์ตัดชิดกรอบบังคับพิมพ์ก็มีครับ.

ศึกษาเพื่อการอนุรักษ์วัตถุโบราณ

........จันทร์พลูหลวง............

*********